υμπατριωτες για σας δεν εχει καμια χρησιμοτητα η καταγωγη σας απο τον Ηρακλη αν δεν κανετε εκεινα για τα οποια αναδειχτηκε εκεινος ο πιο ενδοξος και ο πιο ευγενης." ΛΥΚΟΥΡΓΟΣ

Κυριακή 24 Απριλίου 2011

ΠΕΡΙ ΑΝΔΡΕΙΑΣ-ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ


Ο Αριστοτελης,ο Ανθρωπος που συστηματοποιησε κάθε σκεψη και κάθε γνωση,δεν θα ηταν δυνατον να μην ασχοληθει και με τους τομεις της ηθικης του ανθρωπου.Μεσα στα ηθικα του,αναλυει πανουσιωδη θεματα σχετικα με την ζωη και την συμπεριφορα μας,και εξεταζει εννοιες και αξιες.Μια ακρως σημαντικη,και ακρως απαραιτητη αρετη μετα την δικαιοσυνη είναι η ανδρεια(καθως όπως μας λεει και ο Σπαρτιατης Αγησιλαος,αν υπηρχε δικαιοσυνη παντου θα ηταν αχρηστη η ανδρεια).Ανθρωποι μπορει να υπαρχουν πολλοι,Ανδρες(και δεν εννοω απλα αρσενικα) όμως είναι λιγοι.Ας δουμε τι μας λεει ο πανεπιστημονας Αριστοτελης..

«Η ανδρεια είναι η μεσοτητα σε σχεση με τον φοβο και το θαρρος.Ο ανδρειος εχει να κανει με πραγματα που προκαλουν μεγιστο φοβο και κανεις άλλος περαν αυτου δεν υποφερει τα δεινη τοσο μετρημενα οσο ο ανδρειος.Το πιο φοβερο απ’όλα είναι ο θανατος,καθως με αυτόν τα παντα ληγουν.Σε σχεση με αυτό μπορουμε να πουμε πως ανδρειος ονομαζεται εκεινος που δεν φοβαται τον ενδοξο θανατο και ολες εκεινες τις επικινδυνες καταστασεις που απειλουν με θανατο.Ανδρειος είναι οποιος υπομενει και φοβαται οσα πρεπει και χαριν εκεινου που πρεπει και με τον τροπο και τον χρονο που πρεπει.Αισθανεται και πραττει όπως του επιτρεπει η αξιοπρεπεια του και η λογικη του.

Περαν της μεσοτητας που βρισκεται η αρετη της ανδρειας,στα ακρα εντοπιζουμε από την μια την δειλια και απεναντι της την θρασυτητα.Ο θρασυς εχει το χαρακτηριστικο πως είναι και αλαζονας και προφασιζεται πως κατεχει την ανδρεια.Συνηθιζουν οι θρασυδειλοι να μιμουνται, και σε περιπτωσεις που εμπνεεται καποιο θαρρος να αποθρασυνονται και να ενεργουν φαινομενικα ανδρεια και υπερμετρα,στα πραγματικα φοβερα όμως και στα επικινδυνα δεν αντεχουν και αποκοτιαζουν.Ειναι προπετεις,και ενώ πριν εκδηλωθει ο κινδυνος θελουν να εμφανιζονται ριψοκινδυνοι,την ωρα του κινδυνου απομακρυνονται.Οι ανδρειοι την ωρα της δρασης είναι ορμητικοι,προηγουμενως όμως είναι ησυχοι!

Ο δειλος επισης,υστερει σε θαρρος,η δειλια του όμως γινεται πιο φανερη στις λυπηρες περιπτωσεις οπου δεν εχει δυναμη να συγκρατηθει και λυπαται σε υπερβολικο βαθμο.Μοιαζει δηλαδη απελπισμενος και φοβαται υπερβολικα.Σε αντιθεση,το θαρρος που διακρινει τον ανδρειο,είναι ιδιον ανθρωπου που είναι γεματος ελπιδες και γενικοτερα ο ανδρειος θα υπομεινει τις οποιες αλλαγες της τυχης με τον πιο αξιοπρεπη και αρμοζοντα τροπο ως πραγματικα αγαθος με αψεγαδιαστη λογικη.

Επισης,δεν μπορει να θεωρηθει ανδρειος καποιος που υπερτερει για καποιον λογο από τον αντιπαλο του,και αισθανεται ως ένα βαθμο σιγουρια για την εκβαση(π.χ. ανωτερος στρατιωτικα η' τεχνικα λογου χαρη για αθλητες).Ουτε επισης είναι σωστο να συγχεουμε την περιπτωση της οργης,διοτι σε αυτην την περιπτωση ο ανθρωπος αντιδρα υπο το κρατος των παθων και όχι της συνειδησης και της λογικης.

Ο ανδρειος επαινειται διοτι μοιαζει με τον δυνατο και τον υγιη.Επηρεαζεται πολύ λιγοτερο η’ και καθολου από αυτά που επηρεαζουν τους πολλους.Οι ασθενικοι,οι αδυναμοι και οι δειλοι επηρεαζονται από τα ευτελη και τα κοινα παθηματα εκδηλωνοντας την αδυναμια τους.Ο ανδρειος αψηφα και αποφευγει εκεινα τα πραγματα που επιτασσει η λογικη.Ειδαλλως αν δεν φοβαται στα λογικα πραγματα είναι μαλλον τρελος.Ενω δηλαδη ο θρασυς και ο τρελος αψηφα και κανει πραγματα που δεν του επιτασσει η λογικη και η αρετη, και ο δειλος δεν τα αντιμετωπιζει όταν το επιβαλλει η λογικη,μοναχα ο ανδρειος αντιμετωπιζει τα πραγματα όταν το επιβαλλει η αρετη και η λογικη.

Τεκμηριο ανδρειας πρεπει να θεωρειται η αντιμετωπιση του φοβου για τον θανατο(μιας και είναι η πηγη ολων των φοβων)και όχι καποια καρτερικοτητα σε δυσκολες αλλα απλες καταστασεις.Παραδειγμα υπαρχει για πολλους που ενώ είναι μαλθακοι δειχνουν πολύ θαρρος καποια στιγμη και αλλοι που φαινονται σκληροι και καρτερικοι γινονται καποτε δειλοι.Καποιος που θα υπεφερε τις υπερβολες του κρυου και της ζεστης και θα ηταν ανθεκτικος σε παρομοια βασανα,τα οποια όμως είναι ακινδυνα,και θα ηταν γεματος φοβο απεναντι στον θανατο και στην οδυνη,όχι από κανεναν αλλον λογο παρα μονο για την εξαφανιση του,τοτε αυτόν πρεπει να τον θεωρουμε δειλο.Ενας άλλος που πιθανον να μην αντεχε το κρυο αλλα θα ηταν ακλονητος μπροστα στον θανατο,θα πρεπει να θεωρηθει ανδρειος.Η σκληραγωγια είναι το μεσο να δυναμωσουμε την δυναμη της ψυχης μας,αλλα η αξιολογηση πρεπει να γινεται με το αποτελεσμα.

Ακομα μια επισημανση είναι και η εξης.Οσο περισσοτερο κατεχει καποιος ολη την αρετη,και εχει διαμορφωσει έναν ευτυχισμενο τροπο ζωης,τοσο περισσοτερο αγαπα την ζωη και ο θανατος θα του προκαλεσει τεραστια λυπη.Παρ’όλα αυτά,όταν καποιος ενεργει με ανδρεια και περηφανεια,όχι από απεχθεια για μια ασχημη ζωη που κανει,αλλα εχοντας μια ευδαιμον και εναρετη ζωη,αυτος τοτε είναι πραγματικα ανδρειος αφου εχοντας πολλα να χασει,επιλεγει τον δυσκολο και επικινδυνο δρομο,με ανταλλαγμα μικρα κερδη αλλα μια ζωη γεματη περηφανεια και ένα πιθανο θανατο ανταξιο της μεγαλοπρεπειας του.Ετσι λοιπον δεν ισχυει πως για ολες τις αρετες η εμπρακτη εξασκηση τους είναι κατά βαση ευχαριστη,ειμη μονο στον βαθμο που προσεγγιζει τον τελικο σκοπο.»

"Ανδρεια εστι εξις ψυχης ακινητος υπο φοβου,επιστημη των κατα πολεμον πραγματων,θαρσος πολεμικον,εγκρατεια ψυχης προς τα φοβερα και δεινα,τολμη υπηρετικη φρονησεως,ευθαρσια επι θανατου προσδοκιας,εξις διαφυλακτικη λογισμων ορθων εν κινδυνοις,ρωμη προς κινδυνον αντιρροπος και εγκρατεια των ηδονων."ΠΛΑΤΩΝ

"Το να δουμε πιο ειναι το δικαιο και οχι αυτο που μας συμφερει,να τι ονομαζεται ανδρεια.."ΚΟΜΦΟΥΚΙΟΣ

2 σχόλια:

  1. Με κάτι τέτοια καταλαβαίνει κανείς το πόσο διαυγής, κρυστάλινος και πάντα επίκαιρος είναι ο Ελληνικός Λόγος. Πιάνει το θέμα από όλες τις πλευρές και το αναλύει απλά και λογικά.
    Σε αντίθεση με τις ογκώδεις και δυσνόητες "φιλοσοφίες" της σημερινής εποχής, που πιο πολύ μπερδεύουν παρά αναλύουν τα θέματα. Αυτός εξάλλου είναι κι ο σκοπός τους...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ναι,η αληθεια ειναι πως πρεπει μαλλον να ναι επιτηδευμενη η χρηση περιτεχνων εκφρασεων στις μερες μας.Οι μεγαλες αληθειες παντα λεγοντουσαν με απλα και κρυσταλλινα λογια..Ειναι τεκμηριο δουλικοτητας και βαρβαρικοτητας η αναγκη δημιουργιας πολυπλοκων προτασεων..

    ΑπάντησηΔιαγραφή